Dentysta z dobym pomysłem.

Zimą w klimacie kontynentalnym (np. Kraina Wielkich Jezior w USA i Kanadzie) lub umiarkowanym (np. Polska) zawieja śnieżna potrafi zasypać drogi, w tym drogi żelazne. O ile samochód może objechać zaspę, to skład jadąc torami nie ma szans objechać śnieżnej zaspy.

Może inaczej opowiem tą historię, w możliwie przystępny sposób.

Ze zbiorów Muzeum Kolejnictwa w Warszawie, fot Piotr Wujec

Dentysta

Jak każdy z nas wie, od momentu gdy jako pacjent światłem dostał po oczach:), to u dentysty wiruje, nim nasze zęby dopadnie, nie tylko wiertło lecz też tarcza.

Wiadomo

Dentysta to zawód pożyteczny, zawód na pograniczu leczenia i techniki:)

Był sobie kanadyjski dentysta z Toronto. Kanadyjski dentysta miał na nazwisko Elliot. Ktoś z Was zada pytanie: „A może był krewnym generała Armii Skonfederowanych Stanów (Konfederatów) Sthefen’a Elliott?”.

Może był i krewnym tego bohaterskiego generała Elliott, zresztą gen. Sthefen Elliott był synem i wnukiem słynnych brytyjskich generałów. Może tak, może był spokrewniony z Południowcami, mając na uwadze godną podziwu odwagę i pomysłowość Konfederatów. Pomysłowość dzięki której Południe tak długo opierało się podbojowi przez Północ. W sumie sympatia ówczesnego Zachodu była zdecydowanie po stronie Południa broniącego swojej niepodległości przed kilkakrotnie silniejszą Północą, tak jak liczni ochotnicy zasilający szeregi skazanej na klęskę armii Konfederacji.

fot. Piotr Wujec ze zbiorów Stacji Muzeum

Pomysłowość

Dentysta o nazwisku takim samym jak cały trzy pokoleniowy ród odważnych oficerów brytyjskich i amerykańskich, tj. Elliott, w czym On był tak pomysłowy?

Otóż dentysta kanadyjski Elliott wynalazł w 1869 roku...

 PŁUG ŚNIEŻNY KOLEJOWY OBROTOWY!!!

Dentysta ten po prostu wpadł na pomysł, że dzięki obrotowej tarczy i systemowi odprowadzania śniegu można oczyszczać tory, tak jak zęby...

Niestety pomysłowy kanadyjski dentysta sam nie zbudował żadnego działającego modelu ani prototypu pługu obrotowego. Wówczas dominowały inne pługi, niż obrotowe. 

Prototyp

Pierwsze działające prototypy obrotowego pługu śnieżnego opracował inny Kanadyjczyk, mieszkający w Ontario, zdolny Orange Jull.

Zbudował On modele pługu obrotowego kolejowego. Potem nawet zbudował On w 1884 roku pełnowymiarowy prototyp kolejowego pługu obrotowego…

Niestety tak jak słynny Serb inżynier Nikola Tesla (Никола Тесла), też ten Kanadyjczyk z Ontario Orange Jull za mało dbał o swoje prawa do wynalazku.

Niestety sprzedał ten Kanadyjczyk swoje prawa do projektu pługu firmie Leslie Brothers, która potem założyła firmę Rotary Steam Shovel Manufacturing Company w USA, w stanie New Jersey. Dopiero ta firma z New Jersey zamówiła pierwsze seryjne obrotowe pługi kolejowe w fabryce lokomotyw Cooke Locomotive & Machine Works w Paterson, w USA.

Sukces ma wielu ojców

Inna wersja, w sumie wesoła i smutna zarazem.

Teoretycznie opatentował w USA obrotowy pług śnieżny dla kolei niejaki pułkownik Lewis P. Campbell. Uczynił to uwaga dopiero w 1929 roku, chodzi o patent USA z 1929 roku nr 1848554.

Opatentował nie swój pomysł, gdy już pługi obrotowe od dawna oczyszczały ze śniegu tory w Kanadzie, USA, Polsce.

Pomysł kanadyjskiego dentysty w realizacji. fot. Piotr Wujec zbiory Stacji Muzeum.

Co się działo u nas w Polsce?

My Polacy uwielbiamy umniejszać naszą rolę w Europie, do której od zawsze należymy. Mimo to politycy niektórzy od lat nam wmawiają, że mamy do niej „wchodzić”, do Europy, tak jakbyśmy z niej kiedykolwiek wyszli:)

Tymczasem w Polsce pierwsze linie kolejowe powstały w 1845 roku, czyli wcześniej niż linie kolejowe w Szwecji, Norwegii czy Hiszpanii.

Przypominam tym, co nasz, mój kraj nazywają „zaściankiem Europy”, że Królestwo Polskie (wówczas część składowa Imperium Rosyjskiego, car był królem), mimo:

- wielkich kosztów Powstania Listopadowego,

- wybudowania największego na Świecie Teatru Wielkiego w Warszawie,

to jeszcze zbudowało to małe Królestwo Polskie wówczas najdłuższą linię kolejową w Europie, czyli linię kolei Warszawsko -Wiedeńskiej idącą na długości aż ponad 300 km przez obszar Królestwa Polskiego.

Może kiedy indziej moim czytelnikom Polakom uświadomię jak jesteśmy wartościowym technicznie i organizacyjnie narodem, dziś jedynie to przypominam.

Polskie pługi

Pługi śnieżne na kolei w Polsce były używane już w XIX wieku, w każdym z trzech zaborów (pruski, austriacki, rosyjski), na jakie był podzielony wówczas mój kraj Polska. Potem w okresie II RP (1918-1939) też w Polsce pracowało wiele pługów kolejowych polskiej konstrukcji. Natomiast najciekawszy polski pług powstał już w okresie PRL, co wymaga osobnego wpisu.

 

Podsumowując 

Warto pogrzebać w książkach i internecie chcąc się dowiedzieć prawdy...

Dziękuję za uwagę

Piotr Wujec

https://piotrwujec.pl/