Dworzec Warszawa Śródmieście

Od lat bywam sporadycznie w centrum mojej Warszawy, za każdym razem cieszy mnie widok ładnej bryły Dworca Warszawa Śródmieście, tak jak latem 2023 r. O autorach tej budowli i jej historii napiszę dziś kilka zdań. 

 

Jeden z dwóch pawilonów Dworca Warszawa Śródmieście, fot. Piotr Wujec

 

Kiedy powstał?

Dworzec Warszawa Śródmieście został wzniesiony w latach 1954-1955.

W praktyce dworzec ten oddano do użytku pasażerów dopiero po ukończeniu wnętrz hal Dworca Warszawa Śródmieście, co miało miejsce dnia 29 września 1963 r.

Dziś ładny wygląd tego dworca jest zasługą remontu wykonanego w 2014 roku.

Gdzie powstał?

Dworzec Warszawa Śródmieście powstał na fundamentach przedwojennego nowego Dworca Głównego, nieukończonego z powodu niemieckiego ataku na Polskę.

O lokalizacji w tym miejscu zadecydowała możliwość wykorzystania pozostałych po wojnie fragmentów nieukończonego Dworca Głównego. Ponadto w tym miejscu taka bryła dworca wpisywała się wówczas w koncepcje terenów wokół zbudowanego w 1955 roku Pałacu Kultury i Nauki.

 

Jeden z dwóch pawilonów Dworca Warszawa Śródmieście wpisujący się swoją bryłą i zielenią w otoczenie PKiN,
fot. Piotr Wujec 

Kształt pawilonów dworca.

Dworzec Warszawa Śródmieście posiada dwa pawilony wznoszące się przy Al. Jerozolimskich na Śródmieściu.

Mnie cieszy fakt zachowania przez oba pawilony nieprzekształconej formy architektonicznej od 68 lat. Do dziś widać elementy okien i wykończeniowe z lat 50 tych XX wieku.

Wnętrza tego dworca powstały w latach 1962-1963, na podstawie projektu projektantów Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie pod kierunkiem Jerzego Sołtana.

Kto zaprojektował ten dworzec?

Dworzec Warszawa-Śródmieście zaprojektowali dwa architekci:

Arseniusz Romanowicz,

Piotr Szymaniak.

Inne fakty

Podczas budowy tego dworca został od razu przewidziany przez projektantów łącznik z przyszłym metrem. Dziś to jest stacja Metro Centrum. Dodatkowo Dworzec Warszawa Śródmieście jest połączony korytarzem z Dworcem Centralnym. Dopiero w drugiej połowie lat 60 XX w. otwarto podziemny korytarz - łącznik tego dworca z halą peronową Dworca Centralnego.

 

Czy ten dworzec to zabytek?

O decyzję wpisania dworca do rejestru zabytków miłośnicy Warszawy postulowali od lat, obawiając się zajęcia tego terenu przez inwestorów i przebudowy lub wyburzenia tych pięknych pawilonów.

Pan prof. dr hab. Jakub Lewicki, piastujący od 2017 roku stanowisko Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, podjął decyzję o wpisie Dworca Warszawa Śródmieście do rejestru zabytków nieruchomych województwa mazowieckiego. Uczynił tak z uwagi na wartości artystyczne, historyczne i naukowe tego obiektu. Mnie taka decyzja Pana Profesora cieszy!

  

Podsumowując

Dla mnie Dworzec Warszawa Śródmieście to piękny obiekt użyteczności publicznej. Stanowi on też ilustrację tendencji w architekturze lat pięćdziesiątych XX w. Liczę na zbudowanie ładnych, równie ładnych, dworców w ramach programu kolejowego CPK oraz Kolei Plus, zamiast „szklanych pudełek”…

Dziękuję za uwagę

Piotr Wujec

https://piotrwujec.pl/kilka-slow-od-siebie/